Urodzinowy Festiwal Krzysztofa Pendereckiego przygotowany był z wielkim rozmachem. Jubilat na swoje 85. urodziny dostał niezwykły prezent od żony i dyrektora Festiwalu, Elżbiety Pendereckiej.
Czas w kulturze muzycznej możemy odmierzać rocznicami, choć przecież każdy koncert jest czymś w rodzaju święta wyrastającego ponad codzienne wydarzenia. Doświadczenia i przeżycie muzyki na żywo, w kontakcie bezpośrednim, staje się wartością wyjątkową oraz zapisuje się emocjami w naszej pamięci – pisze we wstępie do albumu Elżbieta Penderecka.
Osiem dni świętowania z muzyką kompozytora i dyrygenta, który należy do grona najwybitniejszych współczesnych osobowości w dziedzinie muzyki, zgromadziło artystów z całego świata współpracujących z kompozytorem od lat. Siedem koncertów symfonicznych i trzy kameralne, dwunastu zagranicznych dyrygentów, osiem chórów, siedem orkiestr, wielu znakomitych muzyków i śpiewaków – to statystyki tego spektakularnego wydarzenia. Tak imponującego przeglądu własnej twórczości nie doczekał się za życia żaden polski kompozytor.
Festiwal pokazał muzykę kompozytora na przestrzeni ponad 40 lat, pod kątem wielu różnorodnych gatunków, form muzycznych, instrumentalizacji, a także czasu, w którym powstawały utwory. Zaprezentowane zostały utwory awangardowe z lat 60. i 70. I Symfonia (1973), „Emanacje” (1958), „Capriccia” (1967), I Koncert skrzypcowy (1967). – Trudno wskazać drugiego twórcę naszych czasów, który miałby równie liczne grono wiernych mu artystów – pisze Jerzy Marczyński w „Beethoven Magazine”. – Ta wyjątkowa sytuacja wynika zarówno z charakteru muzyki, jak i z kompozytorskiej wszechstronności mistrza.
Utwory Pendereckiego rozbrzmiewają w salach koncertowych i teatrach operowych całego świata i stanowią jedno z naszych najcenniejszych dóbr kultury i sztuki. Doktoraty honoris causa przyznały mu Uniwersytety w: Rochester, Bordeaux, Leuven, Belgradzie, Waszyngtonie, Madrycie, Poznaniu, Warszawie i Glasgow, a napisana przez niego przeszło pół wieku temu „Pasja według św. Łukasza” do dziś uznawana jest za jedno z najwybitniejszych dokonań muzyki XX wieku i jest jednym z najczęściej wykonywanych utworów. Penderecki jest laureatem czterech prestiżowych nagród Grammy oraz licznych wyróżnień przyznawanych artyście na całym świecie, które świadczą o jego międzynarodowej randze i popularności od Europy po Amerykę i Azję.
18 listopada 2018 roku na Zamku Królewskim w Warszawie podczas urodzinowego koncertu Krzysztofa Pendereckiego odbyła się uroczystość wręczenia mistrzowi statuetki „Magazynu VIP”. – Jest mi niezmiernie miło, że mogę w imieniu naszych czytelników i swoim przekazać panu profesorowi to wyróżnienie za wybitny wkład w szerzenie kultury polskiej w kraju i na świecie i życzyć jeszcze wielu wspaniałych dokonań twórczych – powiedział Mariusz Gryżewski, redaktor naczelny magazynu, wręczając nagrodę .
Mariusz Gryżewski i Krzysztof Penderecki
Na jubileusz kompozytora przyjechali jego przyjaciele, uznani mistrzowie, ale także młodzi wykonawcy, którzy dokładają się, jak pisze Elżbieta Penderecka, do interpretacji muzyki nowej odczytaniami indywidualnymi, poszukując drogi dla siebie. Do udziału w Festiwalu zaproszone zostały czołowe polskie zespoły: Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Sinfonia Varsovia, Orkiestra Sinfonia Iuventus, Polska Orkiestra Radiowa, Sinfonietta Cracovia, Chór Filharmonii Narodowej, Chór Teatru Wielkiego i Opery Narodowej, Chór Filharmonii Krakowskiej, Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej, Polski Chór Kameralny, Warszawski Chór Chłopięcy i nowy zespół Penderecki Piano Trio. Za pulpitem stanęli mistrzowie batuty, m.in. John Axelrod, Rolf Beck, Christoph Eschenbach, Lawrence Foster, Jacek Kasprzyk, Andres Mustonen, Alexander Liebreich, Rafael Payare, Leonard Slatkin, Maximiano Valdés.
Wśród wybitnych polskich i zagranicznych solistów biorących udział w Festiwalu znalazły się zarówno nazwiska młodych gwiazd sal koncertowych, jak i światowej sławy muzyków, przyjaciół kompozytora, takich jak Anne-Sophie Mutter, Arto Noras, Ivan Monighetti, Yuri Bashmet, Danjulo Ishizaka, Gábor Boldoczki czy zespół Shanghai Quartet.
Na moje pytanie, czego jubilat życzyłby sobie z okazji urodzin, Penderecki odpowiedział: – Spokoju, ale to żart, mój niepokój twórczy jest ze mną i we mnie. W wywiadzie z Andrzejem Gizą pt. „Najlepszą muzykę piszę w Polsce” na pytanie, jakie kompozytor ma marzenia, odparł: – Chcę jeszcze napisać kilka utworów. Chociaż została mi tylko jedna symfonia, bo napisałem osiem, a jak wiadomo, powinno się pisać dziewięć. Ale nie spieszę się jeszcze, bo jest to zazwyczaj ostatnia symfonia.
Swój urodzinowy rok Penderecki rozpoczął wykonaniem „Pasji według św. Łukasza” na otwarcie tegorocznego Festiwalu w Salzburgu, jednego z najważniejszych festiwali muzycznych na świecie. Pod koniec października zakończył swoją urodzinową trasę koncertową po Chinach, którą odbył z Anne-Sophie Mutter i Sinfonią Varsovia. Ta wybitna skrzypaczka wykonała skomponowaną specjalnie dla niej „La Folie”, a w koncercie finałowym w Warszawie wykonała zadedykowany jej II Koncert skrzypcowy „Metamorfozy”. Na otwarciu Festiwalu w Filharmonii Narodowej zabrzmiał „Polonez dla Niepodległej 2018”. Tym nowym utworem kompozytor uczcił stulecie odzyskania państwowości przez Polskę.
Festiwal Krzysztofa Pendereckiego
Uroczysty finałowy koncert Festiwalu Krzysztofa Pendereckiego, zorganizowanego 23 listopada, w dniu urodzin kompozytora, wypełnił salę Teatru Wielkiego – Opery Narodowej po brzegi. Wystąpiło siedmioro solistów, trzy chóry, trzech dyrygentów i orkiestra Sinfonia Varsovia. Koncert, a zarazem finał Festiwalu, zwieńczyła „Dies illa”, monumentalny utwór poświęcony pamięci ofiar I wojny światowej. Na zakończenie koncertu orkiestra, chór i widzowie odśpiewali jubilatowi pięknie brzmiące „Sto Lat”.
Obecność na jubileuszu tak wielu znaczących artystów z całego świata jest dowodem wielkiego uznania, jakim cieszy się Krzysztof Penderecki w środowisku muzycznym, a także wśród publiczności, która mogła zaznać niezapomnianych wzruszeń podczas spotkania z muzyką mistrza, podziwianego w Polsce i na całym święcie.
tekst: Anna Arwaniti, fot: BRUNO FIDRYCH 2, bartbarczyk.com 1.
Dodaj komentarz