W kontekście innowacyjności należy podkreślić, że powinna być ona wynikiem prac badawczych i rozwojowych prowadzonych zarówno w resorcie obrony narodowej, jak i realizowanych przez podmioty przemysłowe, w tym firmy prywatne – mówi kpt. Krzysztof Płatek, rzecznik prasowy Inspektoratu Uzbrojenia MON
kpt. Krzysztof Płatek, rzecznik prasowy Inspektoratu Uzbrojenia MON. Fot. M. C .Wójtowicz
Krzysztof Płatek – Rozpatrując rozwój zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP, należy podkreślić, że modernizacja techniczna jest procesem ciągłym i wieloletnim. Przy identyfikacji potrzeb Sił Zbrojnych RP należy stale uwzględniać zmiany zachodzące w środowisku bezpieczeństwa państwa oraz rozwój technologii na świecie. W procesie modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP ważną rolę odgrywa również dostosowywanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego do standardów Sojuszu Północnoatlantyckiego, szczególnie w zakresie interoperacyjności.
Z perspektywy Inspektoratu Uzbrojenia, którego rolą jest terminowe i zgodne z obowiązującymi procedurami oraz przepisami prawa pozyskiwanie sprzętu wojskowego dla wszystkich Rodzajów Sił Zbrojnych, ujętego w Centralnych Planach Rzeczowych, należałoby odnieść się do priorytetów wymienionych przez ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka. 28 lutego br., podczas spotkania z mediami zorganizowanego przy okazji podpisania „Planu Modernizacji Technicznej na lata 2017–2026”, minister ogłosił nie tylko sukcesywne zwiększanie limitu wydatków budżetowych przewidzianych na modernizację techniczną Sił Zbrojnych RP w kolejnych latach, lecz także przedstawił priorytety do zrealizowania w tym obszarze.
W związku z koniecznością wymiany wysłużonych samolotów Su-22 i MiG-29 jako jedno z najważniejszych zadań wskazał pozyskanie samolotów wielozadaniowych piątej generacji w ramach programu Harpia. Wskazując F-35, zobligował szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego oraz szefa Inspektoratu Uzbrojenia do podjęcia jak najszybszych działań mających na celu pozyskanie tych samolotów. Efekty są już widoczne. Przygotowane przez Inspektorat Uzbrojenia zapytanie ofertowe, czyli LOR – Letter of Request, zostało wystosowane do strony amerykańskiej 28 maja br. Strona polska planuje pozyskać drogą procedury Foreign Military Sales 32 samoloty F-35A wraz z pakietem logistycznym i szkoleniowym. Aktualnie prowadzone są rozmowy mające na celu doprecyzowanie szczegółów przyszłej umowy dostawy. Trwają też negocjacje w zakresie warunków umowy offsetowej.
Pozostałe wskazane przez ministra Błaszczaka kierunki to m.in. zadania związane z obroną powietrzną i przeciwrakietową oraz nowe śmigłowce uderzeniowe dla Wojsk Lądowych. Należy wymienić również wprowadzenie do wyposażenia Sił Zbrojnych RP nowego wozu bojowego opartego na uniwersalnym modułowym podwoziu gąsienicowym w ramach programu Borsuk, pozyskanie nowych Bezzałogowych Statków Powietrznych klasy taktycznej średniego zasięgu oraz klasy mikro, a także kolejnych dywizjonowych modułów ogniowych wyposażonych w haubice Krab i kompanijnych modułów ogniowych 120 mm moździerzy samobieżnych Rak na potrzeby dywizjonów artylerii samobieżnej oraz kompanii wsparcia batalionów. Jeżeli chodzi o modernizację techniczną polskiej Marynarki Wojennej, nie sposób pominąć prac nastawionych na pozyskanie okrętu podwodnego w ramach zdolności pomostowej.
Krzysztof Płatek – Inspektorat Uzbrojenia wydatkuje środki budżetowe w ramach realizacji Centralnych Planów Rzeczowych, z których finansuje się zadania ujęte w Planie Modernizacji Technicznej oraz Planie Zakupu Środków Materiałowych. W podziale na główne obszary realizacyjne można wskazać wydatki na rzecz poszczególnych Rodzajów Sił Zbrojnych, tj. Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej, Wojsk Specjalnych oraz Wojsk Obrony Terytorialnej, jednak nie można dokonywać podziału zadań pod kątem ich zgodności z Planem Modernizacji Technicznej. Wszystkie w pełni wpisują się w jego założenia. Natomiast w kontekście głównych zadań z obszaru modernizacji technicznej, realizowanych przez Inspektorat Uzbrojenia, należy wyróżnić m.in. programy: F-35, AJT, Homar, Wisła, Pilica, Poprad, Rak, Regina, Odra, Bystra, Rosomak, samochody ciężarowo-terenowe, Ślązak, Kormoran, Holownik, jak również pozyskanie śmigłowców dla Wojsk Specjalnych oraz śmigłowców przeznaczonych do zwalczania okrętów podwodnych z funkcją CSAR.
Krzysztof Płatek – Istniejące wymagania operacyjne opisują perspektywiczne potrzeby w zakresie uzbrojenia i sprzętu przeznaczonego dla wojska. Ich realizacja ma nie tylko utrzymywać, ale przede wszystkim prowadzić do zwiększenia potencjału Sił Zbrojnych. Modernizacja techniczna prowadzona jest poprzez zakup gotowych, istniejących na rynku rozwiązań, zakup z dostosowaniem oraz poprzez opracowywanie nowych generacji sprzętu wojskowego w ramach prac rozwojowych i badawczych. Niezależnie od sposobu pozyskiwania sprzętu wojskowego wdrażanie nowych, innowacyjnych technologii jest jednym z głównych wyznaczników procesu modernizacji.
W kontekście innowacyjności należy podkreślić, że powinna być ona wynikiem prac badawczych i rozwojowych prowadzonych zarówno w resorcie obrony narodowej, jak i realizowanych przez podmioty przemysłowe, w tym firmy prywatne. W skrócie innowacyjność jest nieodłącznym elementem procesu modernizacji technicznej. Od jej skali zależy nie tylko tempo wprowadzania do Sił Zbrojnych RP nowego sprzętu, lecz także jego zdolności bojowe.
Krzysztof Płatek – Wartość zamówień lokowanych u kontrahentów krajowych w ostatnich latach kształtowała się na zbliżonym poziomie, wynoszącym ok. 3,7 mld zł rocznie. W bieżącym roku należy jednak odnotować wzrost wartości zamówień, na który składają się nie tylko nowe, lecz także kontynuowane umowy wieloletnie.
Wskazując obszary, gdzie posiadane kompetencje polskiego przemysłu obronnego pozwoliły zapewnić pożądane przez Siły Zbrojne RP zdolności, należy wymienić przede wszystkim dostawy 155 mm dywizjonowych modułów ogniowych wyposażonych w haubice Krab i modułów ogniowych 120 mm moździerzy samobieżnych Rak na potrzeby dywizjonów artylerii samobieżnej oraz kompanii wsparcia batalionów. Zaspokajane są również potrzeby w zakresie obrony przeciwlotniczej w najniższej warstwie, tj. bardzo krótkiego zasięgu, gdzie podmioty krajowe sukcesywnie realizują dostawy samobieżnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych Poprad oraz rakiet Piorun wraz z mechanizmami startowymi.
Nie można pominąć dostarczanych przez polskie firmy kołowych transporterów opancerzonych Rosomak, samochodów ciężarowych Jelcz czy elementów dowodzenia i łączności. Osobną dziedziną, w której krajowy przemysł obronny rozwija swoje zdolności, jest radiolokacja. W ostatnich latach sukcesy odniosły również krajowe stocznie, które zawarły umowy na dostawy nowoczesnych niszczycieli min Kormoran II, okrętu ratowniczego Ratownik oraz holowników typu B860 dla Marynarki Wojennej RP.
Krzysztof Płatek – Dokonując wyboru wykonawcy, Inspektorat Uzbrojenia kieruje się przede wszystkim zapewnieniem pożądanych przez Siły Zbrojne RP zdolności w wymaganym terminie oraz utrzymaniem i podnoszeniem krajowego potencjału przemysłowego, wynikającego z podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa. Uwzględniając zachowanie zasad uczciwej konkurencji, dokładamy starań, aby możliwie jak najwięcej zamówień lokować w narodowej gospodarce, jednak oferta krajowego przemysłu obronnego na chwilę obecną nie jest w stanie zabezpieczyć wszystkich potrzeb Sił Zbrojnych RP.
Jako przykłady można wymienić samoloty szkolno-treningowe i wielozadaniowe, systemy przeciwlotnicze średniego zasięgu czy artylerii rakietowej dalekiego zasięgu. Rozpatrując natomiast oferty podmiotów zagranicznych, obok możliwości spełnienia wymagań Sił Zbrojnych, brane są pod uwagę także inne aspekty, takie jak zapewnienie interoperacyjności z sojusznikami czy zapas modernizacyjny.
Krzysztof Płatek – Inspektorat Uzbrojenia pełni rolę koordynatora dla kilkunastu projektów rozwojowych realizowanych w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, jak również nadzoruje realizację projektów, dla których koordynatorem są inne instytucje resortu obrony narodowej. Projekty te mają innowacyjny charakter i znajdują się dziś na różnym etapie zaawansowania. Szczególny nacisk kładziemy na możliwość późniejszego wykorzystania ich wyników w ramach realizacji zadań składających się na Centralne Plany Rzeczowe. Dotyczy to zarówno możliwości bezpośredniego pozyskania sprzętu wojskowego opracowanego w ramach projektów NCBiR, jak i ewentualnego uruchomienia w resorcie obrony narodowej prac rozwojowych wykorzystujących technologie opracowane w NCBiR.
Krzysztof Płatek – Inspektorat Uzbrojenia realizuje zadania mające na celu osiągnięcie wymaganych zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP poprzez pozyskiwanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego w oparciu o środki budżetowe. Kształtowanie mechanizmów gospodarczych polegających na zachęcaniu środowisk naukowych i biznesowych do dokonywania inwestycji w rozwój swoich kompetencji ukierunkowanych na opracowywanie nowego sprzętu wojskowego jest natomiast elementem polityki obronnej państwa.
W ocenie Inspektoratu Uzbrojenia wykorzystanie środków pozabudżetowych do rozwoju potencjału obronnego państwa jest niezwykle istotne, m.in. ze względu na ograniczony budżet resortu obrony narodowej w odniesieniu do wszystkich wyzwań modernizacyjnych, w szczególności w perspektywie realizacji już uruchomionych lub planowanych zadań priorytetowych. Jednocześnie należy pamiętać, że kluczowe w tej kwestii są odpowiednia koordynacja i nadzór nad realizacją programów finansowanych ze środków pozabudżetowych, tak aby ich wyniki mogły zostać wykorzystane zgodnie z faktycznymi potrzebami modernizacyjnymi Sił Zbrojnych RP.
Rozmawiała Małgorzata Szerfer-Niechaj, Fot. M. Nędzyński.
Dodaj komentarz