Będąca obecnie największym polskim producentem środków ochrony roślin i żywic CIECH Sarzyna SA powstała w 1937 r. pod nazwą NIZET. Stworzona w celu produkcji nitrozwiązków fabryka miała być jednym z wielu zakładów przemysłowych, zbudowanych w południowo-centralnej Polsce w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego. Na miejsce budowy wybrano obszary leśne, położone w okolicach wsi Sarzyna – znajdującej się obecnie w województwie podkarpackim. Zadecydowały o tym względy obronne (oddalenie od granicy zachodniej kraju) oraz demograficzno-społeczne (plan częściowej likwidacji bezrobocia agrarnego). Sarzyńskie zakłady, podobnie jak wszystkie przedsiębiorstwa budowane w ramach struktury COP-u, miały z założenia dysponować pełnym zapleczem pomocniczym, wspomagającym realizację funkcji produkcyjnej.
Budowa fabryki postępowała w bardzo szybkim tempie, jej rozruch mechaniczny miał miejsce już w 1939 r. Ze względu na wybuch II wojny światowej rozruch technologiczny przedsiębiorstwa nastąpił dopiero w roku 1954. W okresie okupacji niemieckiej na terenie zakładów mieścił się magazyn broni i amunicji. Wszystkie zamontowane przed wojną urządzenia zostały przez Niemców zdemontowane i wywiezione w głąb Rzeszy.
Po wojnie zarząd nad sarzyńską fabryką objęły Zakłady Chemiczne Boruta w Zgierzu – jeden z głównych przedwojennych udziałowców inwestycji. Pierwszą produkcją w uruchomionej w tamtym czasie fabryce były nitrozwiązki (1954 r.). W latach 1955–1960 zakłady rozpoczęły wytwarzanie tworzyw sztucznych, dianów oraz półproduktów organicznych. W przedsiębiorstwie zatrudniono wielu znakomitych specjalistów, którzy wraz z rodzinami przybywali do pracy z całej Polski. Z tego powodu równolegle z zakładami rosło pokaźne osiedle mieszkaniowe – zalążek dzisiejszego miasta Nowa Sarzyna.
Niemal od początku swojego istnienia fabryka koncentrowała się na produkcji w ramach dwóch segmentów: tworzyw oraz środków ochrony roślin. W pierwszej połowie lat 70. w zakładach uruchomiono eksperymentalną produkcję żywic epoksydowych, poliestrowych i fenolowo-formaldehydowych. Rozpoczęto wytwarzanie wyrobów silikonowych, które były wówczas nowością na polskim rynku. W drugiej połowie lat 70. znacznie rozwinięto produkcję herbicydów, zwiększając ich paletę głównie w oparciu o licencje firm zachodnich. W tym okresie uruchomiono również wyrób fungicydów, sprzedawanych do dziś pod nazwą handlową Siarkol®, a produkcja żywic epoksydowych i poliestrowych przeszła ze stadium eksperymentalnego w produkcję wielkotonażową.
Po licznych rozbudowach fabryki, inwestycjach w nowe technologie i badania dotyczące produktów zakłady w znacznej mierze stały się motorem rozwoju gospodarki na terenie obecnego powiatu leżajskiego. Na przestrzeni lat, w krótkim czasie zbudowano pełną infrastrukturę drogową i kolejową, sieć wodociągową oraz kanalizację ścieków przemysłowych i sanitarnych, powstały obiekty w pełni finansowane przez zakłady, m.in. osiedla mieszkaniowe, przychodnia lekarska, szpital, żłobki, a także przedszkola, dom kultury, zakładowa straż pożarna oraz klub sportowy „Unia”. Uruchomiono elektrociepłownię, ujęcia wody pitnej i przemysłowej. Działały tam też szkoła przyzakładowa, zespół szkół zawodowych, w tym technikum chemiczne i liceum ogólnokształcące – w latach 70. funkcjonował w nim punkt konsultacyjny Politechniki Rzeszowskiej, kształcący na potrzeby zakładów wyższą kadrę inżynieryjną. Od 1 stycznia 1973 r. w ramach wyżej wymienionej infrastruktury powstało miasto Nowa Sarzyna.
W latach 80. uruchomiono produkcję nowych marek żywic, m.in. Flodury, Nowolaki, a także nowych form użytkowych środków ochrony roślin. W tamtym okresie zatrudnienie w zakładach chemicznych dochodziło do 3 tys. osób. Po roku 2000 przedsiębiorstwo ulegało ciągłej modernizacji. Do użytku oddawane były liczne inwestycje w postaci nowych lub zmodernizowanych linii produkcyjnych. W 2012 r. miało miejsce otwarcie innowacyjnej instalacji produkcyjnej substancji MCPA i MCPP-P, a w 2014 r. oddano do użytku zmodernizowaną instalację nasyconych żywic poliestrowych (SPR-y). W 2016 r. CIECH Sarzyna wprowadziła na rynek nową linię produktów do pielęgnacji działek i ogrodów – Ziemovit.
Ostatnie lata działalności to dla firmy wzmożony okres dynamicznego rozwoju oraz zmian organizacyjnych. W obszarze agro ich elementem są m.in.: intensyfikacja procesu rejestracji nowych produktów, budowa nowych kanałów dystrybucji, wzmacnianie sił sprzedażowych, zmiany wizerunkowe produktów oraz intensywne kampanie marketingowe. W obszarze tworzyw ma miejsce m.in. rozwój nowych, wysokomarżowych produktów oraz optymalizacja obecnego portfela produktów.
Oprócz zmian technologicznych i infrastrukturalnych sarzyńskie przedsiębiorstwo na przestrzeni lat przeobrażało się również formalnie. W 1976 r. fabryce nadano nazwę Zakłady Chemiczne „Organika-Sarzyna”. W roku 2001 zmieniły one formę prawną z przedsiębiorstwa państwowego na spółkę akcyjną, a pięć lat później spółka została włączona do Grupy Chemicznej CIECH. Na początku 2015 r. zmieniono nazwę zakładów na CIECH Sarzyna SA, natomiast w drugiej połowie 2015 r. CIECH SA stał się jedynym akcjonariuszem spółki.
Obecnie znajdująca się w kolejnej fazie rozwoju i ekspansji gospodarczej firma dostarcza na rynek, obok flagowych produktów z grup: Chwastox®, Polimal, Epidian, Żelkot i Topkot, takie wyroby, jak m.in.: Agrosar, Tarcza, Skonom, Siarkol, Sarox, Ziemovit, utwardzacze do żywic oraz poliestrole. Produkty spółki od lat znajdują zastosowanie w rolnictwie i gospodarstwach domowych, w przemyśle lotniczym, stoczniowym, budownictwie, ostatnio coraz częściej wykorzystywane są też do produkcji biżuterii i materiałów dekoracyjnych. O wyborze produktów Sarzyny decyduje ich jakość, innowacyjność, bezpieczeństwo oraz cena. Motorem napędowym działań CIECH Sarzyna jest zadowolenie klientów, wynikające z dostarczenia im nowoczesnych, spełniających ich oczekiwania i najlepszych na rynku wyrobów.
Fot. CIECH Sarzyna SA
Dodaj komentarz